بررسی زمان و نمود در گویش بختیاری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیارگروه زبانشناسی، واحد آبادان، دانشگاه آزاد اسلامی، آبادان، ایران

2 استادیار گروه زبان شناسی، واحد شادگان، دانشگاه آزاداسلامی، شادگان، ایران.

3 دانشجوی دکتری، گروه زبان شناسی همگانی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران

چکیده

پژوهش حاضر مطالعه‌ای توصیفی تحلیلی است که به بررسی انواع زمان افعال و همچنین انواع نمود در گویش بختیاری می‌پردازد. داده های این پژوهش از طریق مطالعۀ میدانی و ضبط 10 ساعت مصاحبه با گویشوران بختیاری بر اساس اصول واژه‌شناسی کاتامبا و استنهام (2007) مورد تجزیه و تحلیل توصیفی قرار گرفته‌اند. در گویش بختیاری برخلاف زبان فارسی شناسه‌ها به فعل اصلی می‌چسبند و فعل معین (بودن) بدون تغییر می‌ماند. ساختار اصیل ماضی بعید همچون دیگر ارکان گویش بختیاری از نفوذ زبان فارسی مصون نمانده و می‌رود که فرو ریزد و فراموش شود. ماضی بعید نیز در گویش بختیاری مثل فارسی است، فقط به جای «بود» از «بید» یا «بی» یا «وی» استفاده می‌شود. برای بیان زمان آینده در این گویش معمولاً همان مضارع اخباری به‌کار می‌رود. در گویش بختیاری قرار‌دادن تکواژ تصریفی /e/ در آغاز فعل، قبل از ستاک فعلی بیانگر نمود ناقص است. برای نشان‌دادن رخداد فعلی که کاملاً به پایان رسیده است می‌توان از گذشتۀ ساده یا ماضی بعید استفاده کرد. در این گویش ساخت‌هایی به صورت گذشتۀ کامل و دارای نمود کامل هستند. نتایج این پژوهش می‌تواند در دستیابی به ساخت دستوری این گویش کمک کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


دوره 1، شماره 2 - شماره پیاپی 2
بهار و تابستان 1402 به یاد دکتر کورش صفوی (1335-1402)
شهریور 1402
صفحه 225-251
  • تاریخ دریافت: 14 تیر 1402
  • تاریخ بازنگری: 31 شهریور 1402
  • تاریخ پذیرش: 31 شهریور 1402