توصیف و تحلیل برخی از فرایندهای واجی در گویش کردی سنقروکلیایی در چارچوب واج‌شناسی زایشی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش‌آموختۀ دکتری، گروه زبان‌های باستانی ایران، پژوهشکدة زبان‌شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران.

چکیده

این پژوهش، که در ادامۀ مطالعة خنجری و راشدمحصل (۱۳۹۷) انجام شده، به بررسی سه فرایند واجیِ حذف، همگونی و درج واکۀ /ɛ/ میان خوشه‌های پایانی واژگانی در گویش کردی سنقروکلیایی می‌پردازد. چارچوب نظری این پژوهش «واج‌شناسی زایشی» است و تمرکز آن بر ساخت‌های هجاییِ CVC₁C₂ با عضو دوم /ɾ/ یا /ɫ/ است که در آن، به منظور رعایت اصل رسایی، درج واکۀ /ɛ/ موجب شکست خوشه می‌شود. داده‌ها از طریق مصاحبه میدانی با ۱۵ گویشور زن و مرد، بی‌سواد و باسواد، در گروه سنی ۳۰ تا ۶۰ سال و نیز از منابع مکتوب گردآوری شده‌اند. هم‌چنین نگارنده گویشور بومی این گویش است. یافته‌ها نشان می‌دهد که در توالی‌هایی چون /nb/ → [mb] و /ng/ → [ŋg]، همگونی پسرو رخ می‌دهد و در مراحل بعدی، حذف همخوان /g/ در [ŋg] و در مواردی /b/ در [mb] مشاهده می‌شود. این فرایندها نمایانگر تعامل اصل رسایی و ساخت واجی در این گویش‌اند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات



مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 22 خرداد 1404
  • تاریخ دریافت: 07 بهمن 1403
  • تاریخ بازنگری: 22 خرداد 1404
  • تاریخ پذیرش: 22 خرداد 1404