این پژوهش به بررسی تأثیرات ژرف شرایط اولیۀ به‌ظاهر جزئی بر فرایند و برون‌داد ترجمه می‌پردازد و شباهت‌های قابل‌توجهی را با اصل «اثر پروانه‌ای» در نظریۀ آشوب مطرح می‌کند. طبق اثر پروانه‌ای، تغییرات جزئی در شرایط اولیۀ یک سامانۀ پیچیده می‌تواند به دگرگونی‌های چشمگیر در برون‌داد نهایی آن بینجامد. این حساسیت ویژه، بازتاب‌دهندۀ عدم‌قطعیت ذاتی فرایند ترجمه است. مطالعۀ تطبیقی ترجمه‌های متعدد از اولین واژۀ مثنوی مولانا، ترجمۀ اولین جملۀ رمان «بیگانۀ» کامو، و ترجمۀ یک واژۀ خاص در رمان «دن آرام» شولوخف نشان می‌دهد که چگونه تصمیم‌گیری‌های ظریف و جزئی در آغاز ترجمه می‌توانند مسیر آن را به شیوه‌ای غیرمنتظره و راهبردی هدایت کنند، به‌گونه‌ای که هر انتخاب واژگانی یا ساختاری، پیامدهای ژرف و شگرفی بر کلیت ترجمه خواهد داشت. پژوهش حاضر با بهره‌گیری از این مفهوم، رویکردهایی نوآورانه را در زمینۀ ماهیت به‌هم‌پیوسته، غیرخطی و حساسِ ترجمۀ متون ارائه می‌کند و افق‌های نوینی را در مطالعات ترجمه می‌گشاید.
حسنی, قدرت و ملکشاهی, مرضیه . (1403). تغییرات میکروسکوپی و تأثیرات ماکروسکوپی: علم پیچیدگی و ترجمه. پژوهش‌های زبان‌شناسی: نظریه و کاربرد, (), -. doi: 10.22034/jls.2025.142725.1198
MLA
حسنی, قدرت , و ملکشاهی, مرضیه . "تغییرات میکروسکوپی و تأثیرات ماکروسکوپی: علم پیچیدگی و ترجمه", پژوهش‌های زبان‌شناسی: نظریه و کاربرد, , , 1403, -. doi: 10.22034/jls.2025.142725.1198
HARVARD
حسنی, قدرت, ملکشاهی, مرضیه. (1403). 'تغییرات میکروسکوپی و تأثیرات ماکروسکوپی: علم پیچیدگی و ترجمه', پژوهش‌های زبان‌شناسی: نظریه و کاربرد, (), pp. -. doi: 10.22034/jls.2025.142725.1198
CHICAGO
قدرت حسنی و مرضیه ملکشاهی, "تغییرات میکروسکوپی و تأثیرات ماکروسکوپی: علم پیچیدگی و ترجمه," پژوهش‌های زبان‌شناسی: نظریه و کاربرد, (1403): -, doi: 10.22034/jls.2025.142725.1198
VANCOUVER
حسنی, قدرت, ملکشاهی, مرضیه. تغییرات میکروسکوپی و تأثیرات ماکروسکوپی: علم پیچیدگی و ترجمه. پژوهش‌های زبان‌شناسی: نظریه و کاربرد, 1403; (): -. doi: 10.22034/jls.2025.142725.1198
)