تحلیل گفتمان انتقادی زن‌سروده‌ها‌ در دوبیتی‌ها‌ی استان فارس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه کردستان

2 استاد دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

چکیده

ادبیّات مکتوب در گذشته، گفتمان هیأت حاکمۀ وقت را نمایندگی کرده است و در آن ادبیّات، عامّه مردم، دیگری تلّقی شده و به حاشیه رانده شده بودند. زنان علاوه براین دیگری‌سازی، مشمول دیگری‌ جنسیّتی نیز بودند. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با توجه به تحلیل گفتمان انتقادی می‌کوشد به بازشناسی گفتمان مسلّط فرادستی و مردسالارانه در دوبیتی‌ها‌ی عامّه ‌سرودۀ زنان استان فارس بپردازد. جامعه آماری 1233 دوبیتی و حجم نمونه (با توجه به تشخیص جنسیّت سرایندگان) 262 دوبیتی است که از کتاب «ترانه‌ها‌ی محلی فارس» (همایونی 1379) انتخاب شده است. دلیل انتخاب این کتاب، جامعیت و اعتبار علمی آن تا زمان این پژوهش است.نتیجه داده‌ها نشان می‌دهد زنان توانسته‌اند با سرودن دوبیتی‌ها‌ی زنانه اعتراض خود را به هژمونی مسلط ایدئولوژی، قدرت فرادست و مردسالاری به نمایش گذاشته و زمینه را برای شکل‌گیری فرایند دیگری‌سازی به مثابۀ اقدامی مقاومتی در جهت تثبیت هویّت انسانی و جنسیّتی خود فراهم آورند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات



مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 30 مهر 1403
  • تاریخ دریافت: 24 مرداد 1403
  • تاریخ بازنگری: 29 مهر 1403
  • تاریخ پذیرش: 30 مهر 1403