تحلیل گفتمان انتقادی باز‌نمایی ‌کنش‌گران ‌اجتماعی در رمان «راز‌های‌ سرزمین ‌من» براساس ‌رویکرد ‌ون ‌لیوون (2008)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدهٔ زبان و ادبیات، دانشگاه کردستان، سنندج، کردستان، ایران

2 استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده زبان و ادبیات، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

3 دانشیار گروه زبان انگلیسی و زبان شناسی؛ دانشکدۀ زبان و ادبیات، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

4 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکدهٔ زبان و ‌ادبیات، دانشگاه کردستان، سنندج، کردستان، ایران

چکیده

تحلیل گفتمان انتقادی الگوی تحلیلی کارآمدی درموردِ تعامل پیچیده میان زبان، قدرت و جامعه است. تحلیل‌ گفتمان ‌انتقادی رویکرد‌های ‌متفاوتی دارد که هرکدام به جنبه یا جنبه‌هایی از متن توجّه‌کرده‌اند. رویکرد ون لیوون که بر بازنمایی کارگزاران اجتماعی، کنش‌ها و ساختارها در گفتمان تأکیددارد، الگویی مؤثر برای آشکارسازی ایدئولوژی‌ها و ساختارهای قدرت پنهان در لایه‌های زیرین متن است. در این پژوهش رمان «راز‌های‌ سرزمین ‌من» اثر‌ رضا ‌براهنی را از منظر‌ تحلیل ‌گفتمان ‌انتقادی، با رویکرد ‌ون‌لیوون(2008) بررسی و تحلیل‌کرده‌ایم. به‌منظور تبیین برساخت شبکة کارگزاران اجتماعی در داستان، و اینکه چگونه به ساخت واقعیت‌های اجتماعی در رمان کمک‌می‌کنند، براساس ظرفیت این ‌رمان، مؤلفه‌های‌ اصلی حذف و اظهار و زیرمؤلفه‌های مختلف‌شان را جمع‌آوری‌کرده‌ایم. نتایج پژوهش، نقش شبکة گستردة کارگزاران اجتماعی داستان در شکل‌دهی به طرح کلّی روایت داستان، همچنین چگونگی قوامِ ساختار اجتماعی کارگزاران داستان تحت تأثیر ساختارهای اجتماعی و ایدئولوژیکِ تعبیه‌شده در متن را نشان‌می‌دهد. روش‌ پژوهش تحلیلی- توصیفی است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات



مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 16 مرداد 1403
  • تاریخ دریافت: 31 خرداد 1403
  • تاریخ بازنگری: 16 مرداد 1403
  • تاریخ پذیرش: 16 مرداد 1403