تحلیل تطبیقی معنایی و واجی واژه‌های گویش ولاتی با زبان پهلوی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران.

چکیده

گویش ولاتی، از زمرۀ گویش‌های دیرین و مرکزی ایران است که در بخش‌هایی از استان‌ اصفهان بدان تکلم می‌شود. این گویش به دلیل کم‌توجهی نسل نوین نسبت به آن و نیز کم‌کوشی پژوهشگران در زمینۀ انجام پژوهش‌های مرتبط با آن همانند بسیاری از گویش‌های ایرانی در معرض خطر نابودی و فراموشی قراردارد. پژوهش پیش رو، رویکردی تطبیقی دارد. شیوۀ آن توصیفی- تحلیلی است و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای صورت می‌گیرد. از این رو در این پژوهش، 1821 واژۀ گویش ولاتیِ بخشِ جرقویه (گرکویه) علیا واقع در جنوب شرقی شهرستان اصفهان با واژگان زبان پهلوی از نظر معنایی و ساختاری مقایسه شده‌است تا بدین طریق پیوند واژگانی این گویش با زبان پهلوی مشخص و اثبات گردد. دستاورد پژوهش نشانگر این است که بخش قابل توجهی از واژگان گویش ولاتی در معنا و ساختار با واژگان زبان پهلوی اشتراک و تشابه دارند. از میان این واژه‌ها50 واژه با واژگان معادل خود در زبان پهلوی معنا و ساختاری کاملاً مشابه دارند. 430 واژه با واژگان معادل خود در زبان پهلوی معنایی کاملاً مشابه و اندک تفاوتی در ساختار دارند و 15 واژه با واژگان معادل خود در زبان پهلوی اندک تفاوتی در معنا و ساختار دارند. بیشترین تعداد واژگان مشترک و مشابه گویش ولاتی و زبان پهلوی به گیاهان، میوه‌ها و خوراکی‌ها و کم‌ترین تعداد آن نیز؛ به آفت‌ها، بیماری‌ها و واژه‌های وابستۀ آن اختصاص دارد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات