رویکرد رسانه ملی به زبان فارسی و زبان‌های محلی: تحلیلی انتقادی در چهارچوب سیاست و برنامه‌ریزی زبان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، گروه زبان انگلیسی، دانشگاه دامغان، دامعان، ایران

2 دانشیار گروه زبان شناسی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

3 دانش آموخته دکتری زبان‌شناسی، دانشکدۀ ادبیات و زبان‌های خارجی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

چکیده

رسانه در کنار نهاد آموزش نقشی اساسی در حفظ و تقویت زبانها دارد و از همین روست که جایگاهی ویژه در الگوهای مطرح حوزه سیاست و برنامه‌ریزی زبان دارد. در پژوهش حاضر با بهره‌گیری از الگوی جانسون (2013) که تلفیقی مبتکرانه از رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی و چهارچوب سیاست و برنامه‌ریزی زبان است، به کشف رویکرد رسانه ملی در قبال زبان فارسی و زبانهای محلی پرداخته شده است. بدین منظور، با استخراج رویدادهای مرتبط با موضوع زبان در دو سطح مکتوب و شفاهی و بررسی متن و فرامتن آنها، به شکلی توصیفی و تحلیلی به بررسی آنها پرداخته شد. یافته‌ها بیانگر آن است که رویکرد رسانه ملی به زبان فارسی «ارتقامحور» و البته محدود به لایه‌هایی از سطوح برنامه‌ریزی پیکره‌ای و رویکرد آن به زبان‌های محلی «اقتضامحور» است. یافته‌های این پژوهش می‌تواند زمینه بهره‌گیری از چهارچوب سیاست و برنامه‌ریزی زبان در راستای تدوین نقشه‌‌راهی با هدف تقویت زبان فارسی و حفظ زبانهای محلی را فراهم آورد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات